| Risu |
|
|
| |
| Dołączył: 03 Paź 2007 |
| Posty: 39 |
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 2 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Skąd: Tczew |
|
|
 |
|
 |
|
1.Wyjaśnij pojęcia:
- Starsze pałace na Krecie: 2000 - 1700p.n.e.(okres starszych pałaców) powstają pierwsze wielkie pałace w Knossos, Fajstos, Malii, Zakro; dowodzą zaawansowanego rozwoju sztuki i struktur władzy u Minojczyków; Minojczycy mają mocarstwową pozycję we wschodniej części Morza Śródziemnego, o czym świadczy brak obwarowań kompleksów pałacowych; około 1700p.n.e wszystkie pałace ulegają zniszczeniu w wyniku katastrofy - prawdopodobnie trzęsienia ziemi;
- Młodsze palace na Krecie: 1700 - 1450p.n.e.
(okres młodszych pałaców) najświetniejsza epoka whistorii Krety; Minojczycy budują na fundamentach zniszczonych pałaców jeszcze wspanialsze budowle z pomieszczeniami kultowymi; według Homera na wyspie miało być w tym czasie 90 miast; stolicą jest Knossos; następuje rozwój gospodarczy i kulturalny; sztuka minojska osiąga wysoki poziom artystyczny również w odniesieniu do miniaturowych form plastycznych; pismo hieroglificzne ewoluuje w kierunku pisma sylabicznego (pismo linearne A) i jest stosowane nie tylko na pieczęciach; Mykeny i reszta zbliżonych do wyspy obszarów greckich pozostają pod wpływem kultury kreteńskiej; około 1450 p.n.e. na skutek drugiej potężnej katastrofy upada kwitnące królestwo minojskie, a wraz z nim pierwsza zaawansowana kultura europejska; zniszczeniu ulegają wszystkie miasta i pałace na Krecie; przyczyna kataklizmu jest sporna - niektórzy badacze przypuszczają, że kulturze minojskiej położył kres wybuch wulkanu na sąsiednim Santorynie; inni twierdzą, że jej nagły koniec sprowadziła inwazja Mykeńczyków lub innego wroga; przeważa jednak pogląd łączący obydwie te hipotezy - osłabioną po wybuchu wulkanu Kretę najechali Achajowie z Myken;
- Epaminondas: (ur. ok. 420 p.n.e., zm. 362 p.n.e.), tebański wojskowy i polityk.Był współtwórcą potęgi Teb (działał z Pelopidasem, inną wybitną postacią, a zarazem przyjacielem). Dokonał reformy armii, złamał potęgę Sparty i podbił część Peloponezu. Największe zwycięstwa nad Spartanami odniósł w 371 p.n.e. pod Leuktrami, gdzie zastosował po raz pierwszy nowatorski skośny szyk, i w 362 p.n.e. pod Mantineją. W tej drugiej bitwie został śmiertelnie zraniony.Wprowadzone przez Epaminondasa reformy w taktyce wojskowej wykorzystał macedoński król Filip II, który w młodości przebywał w Atenach przez dwa lata jako zakładnik. Dzięki temu Macedonia stała się potęgą. Następca Filipa Aleksander Wielki doprowadził taktykę Epaminondasa do perfekcji.
- Wielka Rethra: (dosł. to, co jest powiedziane) - pochodzący z archaicznej Sparty(prawdopodobnie z VIII/VII w. p.n.e.) dokument, określający ustrój państwa Spartańskiego. Autorem tego zbioru praw miał być legendarny reformator i prawodawca spartański Likurg, który rzekomo otrzymał go od Wyroczni Delfickiej. Z Rethry pochodzą informacje o instytucjach ustrojowych archaicznej Sparty - Geruzji (radzie starszych), zgromadzeniu i królach. Datowanie tego dokumentu nastręcza historykom wielu problemów - punktem odniesienia jest tu analiza językowa (Rethrę, napisaną niezwykle starą greką, cytuje w Żywocie Likurga Plutarch), a także odwołania do jej treści w poezji Tyrtajosa - spartańskiego poety lirycznego z VII wieku p.n.e. Prawdziwość Rethry była wielokrotnie podważana - niektórzy uczeni widzieli w niej IV-wieczne fałszerstwo, mające dać podstawy do reform Spartańskiego Ustroju. Obecnie uważa się raczej, że tekst Rethry jest prawdziwy i mieści się w tendencjach przemian ustrojowo-społecznych zachodzących w Grecji w VII wieku p.n.e.
- Isonomia : Równość praw (ISONOMIA)- W Atenach w grupie pełnoprawnych obywateli nie brano pod uwagę cenzusu majątkowego, a w Sparcie było to bardzo ważne. Równość praw sprowadzało się do tego, że Ateńczyk miał prawo odwoływania się od wyroków sądowych. Obywatel był chroniony. Kontrola państwa nad obywatelem sprowadzał się do tego co ustanowiło prawo, nie było samowoli urzędniczej.. Żaden z Ateńczyków nie dorósł do pozycji Efora w Sparcie. Nie miało znaczenia skąd pochodzi Ateńczyk Ateny były miastem otwartym, bez znaczenia było czy to był przybysz, czy zasiedziały Ateńczyk. Obcokrajowcy za zasługi mogli uzyskać prawa obywatelskie. Był równy dostęp do urzędu. Urzędnicy byli losowani ( ślepy los decydował , kto zostanie urzędnikiem. Piastowanie urzędu to nie było tylko prawo , ale i obowiązek. Jest to służba. Urzędnik, który został wybrany musiał wytłumaczyć dlaczego nie chce zostać urzędnikiem. Aby zapewnić równy dostęp do urzędu Ateńczycy stosowali diety . W ten sposób wyrównywali prawa urzędnika.
- Bitwa pod Salaminą: rozegrała się w cieśninie pomiędzy wyspą Salamina (gr. Salamis) a wybrzeżem Attyki w Zatoce Sarońskiej niedaleko Aten 28 września[1] 480 roku p.n.e między flotami grecką i perską w czasie wojen perskich. Zwycięstwo niewielkiej floty greckiej nad perską zadecydowało o dalszych losach wojny. Bitwa ta jest uważana za jedną z bitew, które zmieniły bieg historii.
- Howard Carter : raczej nas nie interesuje bo to archeolog który odkrył grób Tutenchamona :]
2. Inskrypcja w Echisturiusie i obszerna charakterystyka [ to jest o Dariuszu, ktory kazał na tablicach kamiennych napisy umieścić ] To tez raczej nie do nas Bo to był król Persji O.o
3. Wymień przynajmniej 3 ośrodki w Mezopotamii, ktore stały się imperium: Babilonia, Asyria [tez nas chyba nie obchodzi]
4. Chronologia starożytnej Grecji:
3000-1100 ep. Brazu/egejska
1100-800(750) ep. Ciemna
800(750)-460 ep. Archaiczna
460-404 ep. Klasyczna
404-338 ep. rozkładu/upadku polis
338-323 ep. Dominacji Macedoni
323-146 ep. hellenistyczna
5. Reformy Klejstenesa [ w punktach ]
508/507 r. pne – stronnictwo reform powierza urząd archonta Klejstenesowi, z zadaniem przeprowadzenia reform w Atenach
PRZEWRÓT W SYSTEMIE WYBORCZYM ATEN
DEMY – 150 gmin do których przypisani zostali wszyscy obywatele ateńscy powyżej 18 roku życia
FYLE – 10 okręgów wyborczych, jeden okręg to kilkanaście DEM z różnych miejsc Attyki, ich członkowie nie znali się nawzajem
Z każdej z 10 fyl – 50 członków (PRYTANÓW) do RADY PIĘCIUSET (zamiast Rady Czterystu).
Aeropag – pozostał ostoją władzy eupatrydów (możnych)
Archontowie – wybierani tą samą metodą co przed reformami, czyli przez zgromadzenie ludowe wśród eupatrydów wskazanych przez Aeropag.
PRYTANI – sprawowali władzę przez jedną dziesiątą części roku
SĄD SKORUPKOWY (ostracyzm)
Co roku odbywało się głosowanie, czy istnieje potrzeba sądu skorupkowego. Jeśli tak, sąd ludowy (min. 6 tys. Ateńczyków) zapisywał na skorupkach imię polityka zagrażającemu istniejącemu ustrojowi. Wygnaniec opuszczał Ateny na 10 lat, nie tracił jednak obywatelstwa i majątku.
Klejstenes
1. złamał monopol politycznej władzy eupatrydów
2. wzmocnił rolę zgromadzeń i sądów ludowych
Reforma Klejstenesa, uważana za początek demokracji ateńskiej, rozwiniętej później przez Peryklesa, wprowadzała podział administracyjny kraju, dzieląc Attykę na trzy okręgi: miasto, wybrzeże i wieś. Istotą reformy Klejstenesa było podważenie dotychczasowego ustroju rodowego, ponieważ podstawową jednostką stał się terytorialny dem, który zastąpił fyle rodowe. Ludność państwa podzielona została na 10 fyli lokalnych i 100 demów, czyli gmin. Do każdej fyli należała część obszaru wiejskiego, miejskiego i nadmorskiego. Z prostego rachunku: 10 demów tworzyło jedną fylę. Do każdej fyli wchodziły wszystkie warstwy ludności. Każda z fyl miała swoich przedstawicieli w kolegiach urzędniczych, jak chociażby wprowadzonej przez Klejstenesa Rady Pięciuset [10 fyl po 50 przedstawicieli]. Rada Pięciuset powstała przez poszerzenie składu bule o 100 osób. Ustanowiono kolegium 10 strategów [po 1 z każdej fyli], do których kompetencji należały sprawy wojskowe. Stratedzy wybierani byli corocznie przez obywateli. Wprowadzono pensje za sprawowane danych urzędów, co było krokiem w kierunku biedniejszej ludności. Wspomniana wyżej Rada Pięciuset podzielona została na 10 wydziałów, które kolejno w drodze losowania urzędowały przez 1/10 część roku. Główne zadania: zwoływanie Zgromadzenia Ludowego, przyjmowanie posłów z zagranicy, składano w jej ręce wszystkie oficjalne pisma. Wyznaczono wśród Rady Pięciuset prytanię. I wreszcie ostatnią, bardzo ważną "nowinką" Klejstenesa była instytucja sądu skorupkowego - ostracyzmu, który miał chronić Ateny przed próbami obalenia. Idea polegała na tym, że na wiosennym ZL zapytywano uczestników o ewentualne osoby mogące obalić ustrój państwa. Zgromadzenie wypisywało na glinianych skorupkach imię podejrzanego. Jeśli "kworum" wyniosło co najmniej 6 000 skorup, delikwent skazywany był na 10-letnie wygnanie bez utraty obywatelstwa i majątku.
6. Aleksander Wielki - cele, podboje, granice imperium :
Podboje Aleksandra WielkiegoW 336 roku p.n.e Filip został zamordowany przez pewnego młodego macedońskiego arystokratę najprawdopodobniej powodowanego motywami osobistymi. Krążyły pogłoski, że morderca działał z poduszczenia jednej z żon Filipa, Olimpias, księżniczki pochodzącej z Epiru, krainy leżącej na zachód od Macedonii, i matki Filipowego syna Aleksandra (356-323 p.n.e.). Aleksander szybko usunął potencjalnych rywali do tronu i, mając zaledwie dwadzieścia lat, został uznany królem. W kilku błyskawicznych kampaniach pokonał nieprzyjaciół Macedonii na zachodzie i północy. Następnie zmusił do powrotu do Związku Korynckiego te poleis południowej Grecji, które zbuntowały się na wieść o śmierci Filipa. Podobnie jak za panowania Filipa, Sparta pozostała poza Związkiem. Aby państwa greckie zrozumiały, że za brak lojalności wobec Macedonii płaci się wysoką cenę, Aleksander zburzył w 335 roku p.n.e. Teby. Stało się jasne, że Aleksander dąży wprawdzie do tego, by objąć przywództwo za przyzwoleniem greckich poleis (jako przewodniczący Związku Korynckiego, po grecku hegemon), ale jego działania oparte są na realnej potędze, której w razie konieczności nie zawaha się użyć. Zmusiwszy Grecję do posłuszeństwa, w 334 roku p.n.e. Aleksander poprowadził grecko-macedońską armię do Anatolii z zamiarem zrealizowania ojcowskiego planu zaatakowania Persji. W wieku dwudziestu kilku lat odniósł niewiarygodny sukces, dokonując podboju perskiego imperium, dzięki czemu w późniejszych czasach zyskał sobie przydomek "Wielkiego". Jego wielkość polegała także na tym, że potrafił nakłonić swoich żołnierzy, by poszli za nim tam, dokąd wcale nie mieli ochoty iść - do wrogich i nieznanych krain, poza granice znanego im świata. W bitwie Aleksander dodawał odwagi swoim oddziałom, wiodąc je osobiście do ataku i narażając się na takie samo niebezpieczeństwo jak prosty żołnierz. Łatwo było rozpoznać go po hełmie z charakterystycznym pióropuszem, płaszczu o żywych kolorach i pancerzu wypolerowanym tak, że odbijał promienie słoneczne. Był tak owładnięty myślą o podboju odległych krajów, że nie słuchał tych, którzy radzili mu, by nie opuszczał Macedonii, dopóki nie zawrze małżeństwa i nie spłodzi dziedzica. Swojego doradcę, człowieka już starszego i doświadczonego, zadziwił i zaniepokoił, rozdając prawie całą ziemię i wszystkie dobra królewskie, aby tylko wzmocnić siłę armii poprzez powiększenie grupy właścicieli ziemskich stanowiących trzon jego doborowych oddziałów. "Co zostawiłeś sobie?" - zapytał go ów doradca. "Nadzieje" - odpowiedział Aleksander.1) Nadziejom tym towarzyszyło dążenie do stworzenia wizerunku własnej osoby na kształt wojownika tak sławnego jak niezrównany Achilles, bohater Homerowej Iliady. Egzemplarz Iliady Aleksander zawsze miał ze sobą i w czasie spoczynku trzymał go razem ze sztyletem pod poduszką. Wielkie aspiracje i sposób postępowania Aleksandra upodabniają go do stworzonego przez Homera wizerunku wojownika-zdobywcy. Kiedy przekroczył Hellespont, cieśninę oddzielającą Europę od Azji, wbił włócznię w ziemię Anatolii, ogłaszając ją tym samym - niczym bohaterowie Homera - ziemią "zdobytą włócznią".2) Pierwsza bitwa kampanii, stoczona nad Granikiem, rzeką w zachodniej Anatolii, dowiodła wartości dowodzonej przez Aleksandra ciężkiej jazdy macedońskiej i greckiej, która sforsowała rzekę, wdarła się na wysoki brzeg i rozgromiła Persów. Następnie Aleksander odwiedził starą stolicę króla Midasa, miasto Gordion we Frygii. Tam dowiedział się o przepowiedni, że ten, kto rozwiąże węzeł łączący jarzmo z dyszlem starego rydwanu Gordiosa, założyciela miasta, zostanie panem całej Azji. Młody Macedończyk, jak głosi opowieść, po prostu przeciął mieczem gordyjski węzeł. W roku 333 p.n.e. perski król Dariusz stanął naprzeciw Aleksandra w bitwie pod Issos, w południowo-wschodnim krańcu Anatolii. Armia Aleksandra odniosła wspaniałe zwycięstwo nad liczniejszymi wrogami dzięki natarciu ciężkiej jazdy na lewe skrzydło sił perskich, po którym nastąpił atak oskrzydlający na pozycję Dariusza w centrum. Dariusz, aby uniknąć niewoli, musiał uciekać z pola walki, pozostawiając żony i córki, które zgodnie z perską tradycją towarzyszyły mu w trakcie kampanii. Księżniczki perskie dostały się w ręce Aleksandra, który potraktował je po rycersku, dzięki czemu zaczął cieszyć się nieco lepszą reputacją wśród ludów podległych perskiemu królowi. Kiedy w roku 332 p.n.e. Tyr, silnie ufortyfikowane miasto na wybrzeżu dzisiejszego Libanu3), odmówił poddania się, Aleksander użył machin oblężniczych oraz udoskonalonych przez Filipa katapult i po długim oblężeniu zburzył mury tej potężnej fortecy. Wdzierając się do Tyru, Aleksander udowodnił, że ufortyfikowane miasta-państwa nie są niezdobytymi twierdzami, które nie muszą obawiać się ataku z zewnątrz. Chociaż nawet w późniejszych czasach oblężenia rzadko kończyły się sukcesem, a dobrze skonstruowane fortyfikacje nadal stanowiły poważną zaporę dla atakujących, sukces Aleksandra sprawił, że mieszkańcy miast zaczęli obawiać się skutków oblężenia i przestali wierzyć, że potężne fortyfikacje ochronią ich przed nieprzyjacielem wyposażonym w coraz lepsze machiny oblężnicze. Strach, że oblężenie może zakończyć się zniszczeniem fortyfikacji, utrudniał mieszkańcom zagrożonych atakiem miast zachowanie jednomyślności i przygotowanie skutecznej obrony. Następnie Aleksander zdobył Egipt. Hieroglificzne inskrypcje zdają się sugerować, że Macedończyk występował tu raczej jako sukcesor królów perskich niż egipski faraon. W roku 331 p.n.e. Aleksander założył na egipskim wybrzeżu, w zachodnim krańcu delty Nilu, nowe miasto i nazwał je Aleksandrią - było to pierwsze z wielu założonych przez niego miast, najodleglejsze z nich powstały na terenie dzisiejszego Afganistanu. Podczas pobytu w Egipcie Aleksander udał się z tajemniczą wizytą do oazy Siwa na Pustyni Zachodniej, gdzie znajdowała się wyrocznia boga Ammona, przez Greków utożsamianego z Zeusem. Wprawdzie Aleksander nie zdradził nikomu szczegółów owej wizyty, rozeszła się jednak wieść, iż Macedończyk dowiedział się, że jest synem boga Ammona, i że uwierzył w słowa wyroczni. W roku 331 p.n.e. Aleksander pobił główne siły perskiego króla w bitwie pod Gaugamelą w północnej Mezopotamii, niedaleko dzisiejszej granicy iracko-irańskiej. Następnie proklamował się, w miejsce Dariusza, królem całej Azji. Dla rozmaitych ludów, zamieszkujących imperium perskie, wstąpienie na perski tron Macedończyka nie oznaczało jakiejś istotnej zmiany. Nadal wysyłali te same podatki do dalekiego pana, którego widywali rzadko lub nie widywali wcale. W perskim imperium, podobnie jak w Egipcie, Aleksander zachował cały dawny system administracyjny, pozostawiając nawet na stanowiskach niektórych satrapów. Celem, jaki sobie wyznaczył, było stworzenie korpusu urzędniczego składającego się z Macedończyków, Greków i Persów zgodnie pracujących dla zachowania kontroli nad zdobytymi terenami. |
|
.. Pamietajcie - Życie jest Piękne !
.. bym sobie wydrukowała 